Kim są pracownicy niepedagogiczni w szkole?
Pracownicy niepedagogiczni w szkole to osoby, które nie prowadzą zajęć dydaktycznych, ale ich praca jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania placówki. Należą do nich pracownicy administracyjni oraz personel techniczny.
Wśród pracowników niepedagogicznych szkoły z zakresu administracji można wymienić np.: pracowników sekretariatu czy działu kadrowo–płacowego. Personel techniczny to m.in. konserwatorzy, zespół sprzątający, kierownicy gospodarczy.
Pracownicy niepedagogiczni szkoły są zatrudniani na podstawie przepisów ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, w przeciwieństwie do nauczycieli, których pragmatykę zawodową określa Karta Nauczyciela.
Podległość służbowa pracowników niepedagogicznych w szkole
Relacje pomiędzy zatrudnionymi w szkole a ich przełożonymi określamy mianem podległości służbowej. Dyrektor szkoły pełni funkcję kierownika zakładu pracy wobec wszystkich zatrudnionych – zarówno pedagogów, jak i pracowników niepedagogicznych. Może wydawać im polecenia, nadzorować pracę, oceniać jej efekty i podejmować decyzje kadrowe.
W przypadku pracowników niepedagogicznych szkoły szczególne znaczenie ma rozróżnienie dwóch typów podległości służbowej, tj. bezpośredniej i pośredniej.
- Bezpośrednia podległość służbowa dotyczy sytuacji, w której przełożony samodzielnie wydaje polecenia i kieruje pracą pracownika na co dzień.
- Pośrednia oznacza, że pracownik podlega osobie, która sama ma nad sobą kolejnego przełożonego. Przykładem może być personel sprzątający podporządkowany nie dyrektorowi szkoły, ale kierownikowi gospodarczemu.
Kogo dotyczy zakaz zatrudniania na etacie pracownika niepedagogicznego w szkole?
Zatrudnianie pracowników niepedagogicznych w szkole publicznej prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego podlega przepisom ustawy o pracownikach samorządowych. Zgodnie z art. 26 tej ustawy niektóre relacje rodzinne pomiędzy pracownikiem a jego przełożonym wykluczają możliwość zatrudnienia, jeśli zachodzi między nimi bezpośrednia podległość służbowa. Kogo dotyczy zakaz?
- Małżonkowie – zakaz dotyczy osób pozostających w związku małżeńskim. Obowiązuje również w przypadku separacji (również orzeczonej sądownie). Orzecznictwo wskazuje, że zakaz dotyczy także osób w konkubinacie.
- Osoby spokrewnione – zakaz obejmuje pokrewieństwo do drugiego stopnia włącznie, zarówno w linii prostej (np. rodzice, dzieci, wnuki), jak i bocznej (np. rodzeństwo).
- Osoby spowinowacone – mowa o pierwszym stopniu powinowactwa, czyli relacjach takich jak teść-zięć lub teściowa-synowa.
- Osoby pozostające w stosunku przysposobienia – przysposobiony i przysposabiający nie mogą pozostawać w relacji bezpośredniej podległości służbowej. Zakaz wygasa po rozwiązaniu przysposobienia.
- Osoby objęte opieką lub kuratelą – choć przypadki te są rzadkie w praktyce szkolnej, również one podlegają ograniczeniom wynikającym z art. 26 ustawy.
Jakie konsekwencje grożą za naruszenie zakazu zatrudniania pracowników niepedagogicznych w oświacie?
Nieprzestrzeganie zakazu zatrudniania pracowników niepedagogicznych w szkołach grozi konsekwencjami, które mogą dotknąć zarówno zatrudnionego, jak i dyrektora placówki. Dyrektor może zostać nawet odwołany ze stanowiska w związku z naruszeniem przepisów dotyczących organizacji pracy placówki. Pracownikom niepedagogicznym grozi natomiast rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia.
Więcej cennych informacji na temat pracy w systemie oświaty zdobędziesz, subskrybując czasopismo „Doradca”. Aby zamówić czasopismo skontaktuj się z Centrum Obsługi Klienta VULCAN: 71 757 29 29, cok@vulcan.edu.pl.