Wyobraźmy sobie przyszłość. Blog

Pytanie: Czy pobieranie odpłatności przez szkoły podstawowe za prowadzenie zajęć sekcji, pracowni, kółek zainteresowań podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pobieranie jakiejkolwiek odpłatności za prowadzenie zajęć sekcji, pracowni, kółek zainteresowań, powoduje, że należy tę odpłatność zakwalifikować jako opłatę za świadczoną usługę. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm., dalej ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zatem, w przypadku odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, taka usługa zostaje opodatkowana podatkiem VAT wg. stawki 23%.

W tym miejscu wyjaśnijmy, iż w odniesieniu do ww. zajęć nie znajduje zastosowania żadna obniżona stawka podatku VAT, dlatego ww. usługi należy opodatkować stawką podstawową.

W sytuacji, w której podatnik wykonuje czynności opodatkowane, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wynika to z zasady neutralności podatku VAT.

Załóżmy, że podatnik ma możliwość wyodrębnienia podatku naliczonego w odniesieniu towarów i usług służących do czynności opodatkowanych. Zatem wydaje się być oczywiste, że powinien on dokonać takiego wydzielenia. Ale czy na pewno? Zwracamy uwagę, na pojawiające się orzecznictwo sądowe zgodnie, z którym w sytuacji zakupów towarów i usług, które służą jednocześnie czynnością opodatkowanym i niepodlegającym opodatkowaniu, a ich wyodrębnienie nie jest możliwe, podatnik nie ma w takiej sytuacji obowiązku stosowania metody wyodrębnienia podatku naliczonego w odniesieniu do towarów i usług wykorzystywanych jedynie do czynności opodatkowanych. Potwierdzeniem powyższego jest wyrok NSA  z dnia 14 grudnia 2011 r., sygn. akt I FSK 430/11 w którym czytamy, że polski legislator podatkowy w żadnej z ustaw podatkowych nie wskazał metody obliczenia proporcji przy wykonywaniu przez podatnika czynności podlegających i nie podlegających opodatkowaniu VAT. Nie zawiera ich VI Dyrektywa (także Dyrektywa 2006/112/WE). Nie można więc jedynie w oparciu o zasadę neutralności podatku VAT bez zapisów ustawowych nakładać na podatnika obowiązków stosowania metody wyodrębniania podatku naliczonego w sytuacji, gdy zakupy towarów i usług służą jednocześnie czynnościom opodatkowanym i niepodlegającym opodatkowaniu, a ich wyodrębnienie nie jest możliwe. Obliczanie ewentualnej proporcji lub ustalenie metod i kryteriów właściwych dla zakresu odliczenia w przypadku wykonywania jednocześnie czynności opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu wymaga ingerencji ustawodawcy. W braku zaś takich zapisów niedopuszczalne jest ograniczanie prawa do odliczenia podatku naliczonego jedynie w oparciu o kryteria lub metody, które ma ustalać ad hoc sam podatnik.

Takie stanowisko zostało również potwierdzone m.in. w wyroku WSA w Łodzi z dnia 18 maja 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 287/15 jak również w wyroku WSA w Poznaniu z dnia 14 maja 2015 r., sygn. akt I SA/Pa 1085/14. Musimy jednak pamiętać, że powyższe kwestie występują w rozbieżności w orzecznictwie.

Podsumowując, w naszym mniemaniu pobieranie odpłatności za świadczenie usług polegających na prowadzeniu zajęć m.in. baletowych, gimnastycznych itd. niezależnie od sposobu, w jaki zostaną one nazwane, opodatkowane będą stawką podstawową 23%.

Podatnik, który dokonuje czynności opodatkowanych i niepodlegających ustawie VAT powinien wydzielić kwotę podatku naliczonego związanego wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi. W sytuacji, w której podatnik nie może wyodrębnić jaka część towarów i usług jest wykorzystywana do czynności opodatkowanych to w obecnym stanie prawnym istnieje możliwość nie dokonywania takiego wydzielenia i odliczenie 100% podatku VAT naliczonego, jednak takie postępowanie może nas narazić na konflikt z organami podatkowymi. Od początku roku podatnicy podatku VAT wykonujący zadania opodatkowane oraz niepodlegające opodatkowaniu zobowiązani zostali przez ustawodawcę do wyodrębnienia nabywanych towarów i usług, które w całości służą wykonywaniu tylko działalności gospodarczej podatnika. Jeśli jednak nie jest możliwe wydzielenie takich wydatków wówczas podatnik zobowiązany jest do wyliczenia kwoty podatku VAT naliczonego w sposób, który najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć (tzw. prewskaźnik). Jednocześnie ustawodawca wskazał w uchwalonej zmianie ustawy VAT sposoby wyodrębnienia ww. podatku VAT naliczonego.

W związku z powyższym, musimy zdać sobie sprawę, że zastosowanie odpowiedniego sposobu wyodrębniania kwot podatku VAT naliczonego związanego tylko z działalnością gospodarczą opodatkowaną VAT już dzisiaj pozwoli na odliczenie części podatku VAT i uchroni przed ewentualnymi sporami w tym zakresie z organami podatkowymi.