Czy dotacje przedmiotowe na pokrycie kosztów działalności związanej z: utrzymaniem dróg, terenów zielonych oraz cmentarzy stanowiących własność Gminy, wyłapywaniem oraz transportem do schroniska zwierząt bezdomnych z terenu Gminy, przewozem osób niepełnosprawnych do szkół podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług VAT, skoro zadania te należą do zadań własnych Gminy, a Gmina w celu ich wykonywania powołała w formie uchwały samorządowy zakład budżetowy?
Zgodnie z art. 130 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1870 ze zm.) istotą dotacji przedmiotowych jest dotowanie przedmiotu działalności. Natomiast w myśl art. 15 ust. 3 ww. ustawy samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje przedmiotowe.
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, zatem wskazać należy, że zaistnienie czynności opodatkowanej ma miejsce wyłącznie wówczas, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu danego świadczenia.
Czynnikiem decydującym o tym, że mamy do czynienia z wynagrodzeniem za dokonanie dostawy towarów lub świadczenie usług (a nie tylko z przekazanym świadczeniem pieniężnym) jest określenie, czy wynagrodzenie było należne z tytułu danego świadczenia. Dlatego też istotne jest, czy pomiędzy otrzymaną zapłatą a wykonanym świadczeniem (dostawą towarów/wykonaną usługą) istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Jeżeli dotacja, subwencja lub inna dopłata o podobnym charakterze przekazywana jest w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług – istnieje bezpośredni związek między otrzymaną dopłatą a dostawą towarów lub świadczeniem usług i ich ceną – to stanowi ona obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W takiej sytuacji mamy do czynienia z dotacją przedmiotową, która podlega opodatkowaniu według takiej stawki, jak czynności, których dotyczą.
Natomiast otrzymana dotacja niemająca bezpośredniego wpływu na cenę usługi, mająca na celu ogólne dofinansowanie działalności, nieuzależniona od ilości i wartości świadczonych usług, nie zwiększa podstawy opodatkowania z tytułu podatku od towarów i usług. Tak jest w przypadku dotacji przedmiotowej otrzymanej przez samorządowy zakład budżetowy na pokrycie kosztów działalności związanej z wykonywaniem zadań własnych Gminy.
Należy zaznaczyć, iż do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m. in. zadania obejmujące czynności wymienione w pytaniu, tj. utrzymanie dróg, terenów zielonych oraz cmentarzy stanowiących własność Gminy, wyłapywanie oraz transport do schroniska zwierząt bezdomnych z terenu Gminy i przewóz osób niepełnosprawnych do szkół (art. 7 ust. 1 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.). W celu wykonywania zadań – na podstawie art. 9 ust. 1 ww. ustawy – gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
Zakład wykonuje zadania powierzone przez macierzystą jednostkę, Gminę, i nie świadczy na jej rzecz usług. Dotacja przedmiotowa otrzymywana od Gminy wykorzystywana jest na pokrycie kosztów ponoszonych zadań własnych JST. Nie jest związana z dostawą towarów ani usług oraz nie ma wpływu na cenę towarów i usług świadczonych przez zakład budżetowy. Brak jest bezpośrednich podmiotów, które można by uznać za nabywców czynności wykonywanych przez niego i finansowanych z dotacji.
Odnosząc powołane przepisy do postawionego pytania należy zatem uznać, że przedmiotowe dotacje nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.