Dobry system do nauki zdalnej, czyli jaki?

VULCAN , 2020-05-05

Media donoszą o nowym sposobie nauczania w polskich szkołach: „Nauka zdalna podczas zawieszenia zajęć w szkołach”, „Szkoły prowadzą zdalne lekcje”, „Nauczanie online w czasie epidemii”. Rodzice i nauczyciele na portalach społecznościowych dzielą się doświadczeniami związanymi z przestawieniem szkół na nowe tory. Zadajmy sobie jednak podstawowe pytania: Co tak naprawdę oznacza termin „nauka zdalna” w szkole? W jaki sposób jest realizowana w obecnej sytuacji? Szybkie spojrzenie w stronę placówek daje nam odpowiedź.

Dominują dwa typy nauczania zdalnego. Pierwszy, to zadawanie przez nauczycieli prac domowych oraz materiału do samodzielnego opanowania przez uczniów. Jednak samo zadawanie prac domowych, to nie nauczanie. Nauczanie to proces, w którym dla przeciętnego ucznia niezbędny jest kontakt z nauczycielem objaśniającym, tłumaczącym, wskazującym, prowadzącym tok myślowy oraz wspierającym proces wnioskowania i kształtowania postaw. Zatem, aby można było mówić o nauczaniu zdalnym, poza zadawaniem prac domowych, konieczny jest kontakt nauczyciel - uczeń.

I tu pojawia się drugi typ nauki zdalnej, który obecnie stara się wdrażać wielu nauczycieli – edukacja oparta na kontakcie z uczniem. Prowadzone są lekcje online, a do nauki często wykorzystuje się różnego typu materiały multimedialne. Nauczyciele korzystają po prostu z tego, co oferuje nowoczesna technologia.

Rola dziennika elektronicznego w nauczaniu zdalnym

Firma VULCAN, jako producent wspierający swoim oprogramowaniem nauczanie na różnych poziomach w wielu polskich szkołach, również w czasie nauczania zdalnego jest wsparciem dla swoich klientów.

Bezpłatnie, również dla uczniów i rodziców, udostępniamy zainteresowanym placówkom nasz dziennik elektroniczny UONET+, który pozwala na swobodny kontakt nauczycieli i uczniów przy pomocy wiadomości z załącznikami. Dziennik umożliwia również zadawanie prac domowych oraz ich kontrolę. W najbliższym czasie pojawi się możliwość planowania zdalnych lekcji wraz z możliwością załączania do nich materiałów i zdalnych zasobów. Funkcjonalności te stanowią wsparcie dla codziennej pracy uczniów i nauczycieli w tym wyjątkowym czasie jakiego doświadczamy.

Poszukiwania dobrego systemu do nauki zdalnej

Rozumiemy potrzebę bezpośredniej interakcji pomiędzy nauczycielem i uczniem, kontaktu werbalnego i wizualnego. Dlatego poszukiwaliśmy odpowiedniego systemu współpracującego z naszym dziennikiem w celu maksymalnego uproszczenia pracy na tym polu. Na rynku funkcjonuje wiele bezpłatnych usług wspierających nauczanie online np. Moodle, G-Suite, Office 365. Polskie środowisko akademickie powszechnie wykorzystuje Moodle, który ma ogromne możliwości konfiguracji i jest darmowy, zatem każdy może go zainstalować. Doprecyzowując - każdy kto, posiada wiedzę informatyczną z zakresu obsługi baz danych i potrafi przejść przez rozbudowany proces konfiguracji. Relatywnie skomplikowane wdrożenie Moodla sprawia, że to narzędzie nie spełnia pierwszego podstawowego warunku dobrego narzędzia do pracy zdalnej – prostoty obsługi.

W obliczu nagłej potrzeby przestawienia sytemu nauczania na pracę opartą o narzędzia internetowe, wdrożenie systemu pracy zdalnej powinno być dość proste i w miarę możliwości mało czasochłonne. Wyobraźmy sobie administratora, który zamówił np. Office 365. Konfiguracja systemu jest stosunkowo prosta. Trzeba założyć konta dla nauczycieli (kilkudziesięciu) i uczniów (kilkuset). Należy stworzyć strukturę grup, następnie przesłać wszystkim użytkownikom dane ich kont i hasła dostępowe. VULCAN wychodzi naprzeciw potrzebom szkół. UONET+ został w całości zintegrowany z systemem Office 365. Szkoła może wyeksportować całą swoją strukturę do systemu Office 365, wystarczy w odpowiednie miejsca wpisać adres dziennika (tutaj opisujemy, jak przeprowadzić integrację). Wszystko dzieje się całkowicie automatycznie bez konieczności eksportowania jakichkolwiek plików. Kilka godzin pracy zaoszczędzone. Integracja VULCANA z Microsoftem nie kończy się jednak na eksporcie kont – w e-dzienniku zarówno uczeń, jak i nauczyciel posiadają przejrzystą informację, w jaki sposób można się zalogować do Office 365.

Prostota implementacji oraz darmowość nie wyczerpują w pełni definicji dobrego systemu wspierającego nauczanie zdalne. Wyobraźmy sobie lekcję online prowadzoną w formie telekonferencji. Nauczyciel, który nie zawsze ma swobodę w posługiwaniu się narzędziami służącymi do pracy zdalnej, dostrzega nowe, anonimowe osoby podczas swojej e-lekcji, nad którymi nie ma żadnej kontroli. Spotkanie zniszczone, lekcja niezrealizowana. Sytuacja typowa dla uwielbianego przez uczniów Discorda, który choć ma szereg narzędzi kontroli własnego serwera i kanału komunikacji, to jednak posiada luki pozwalające uczestnikom na zakłócanie połączenia, zapraszanie kolejnych osób.

Zatem dobre narzędzie do telekonferencji powinno zapewniać bezpieczeństwo oraz pełną kontrolę nad procesem dydaktycznym — te cechy spełnia m.in. komunikator Google Meet oraz MS Teams, czyli aplikacje będące częścią systemów G-Suite oraz Office 365. Słowem kluczem jest w tym momencie „system” do nauki zdalnej, ponieważ sam komunikator nie wystarczy. Konieczne jest narzędzie, które może posłużyć do dokumentacji procesu dydaktycznego oraz wystawiania ocen. Ważne jest nie tylko przeprowadzanie lekcji online, ale również przechowywanie w jednym bezpiecznym miejscu materiałów dydaktycznych dla ucznia oraz nagrań. Office 365 w zestawieniu z UONET+ posiada wszystkie cechy kompleksowego systemu, który umożliwia dokumentację, nauczanie, ocenianie, ale również testowanie – tutaj za przykład może posłużyć narzędzie MS Forms, które jest świetnym instrumentem do tworzenia testów i formularzy online.

Inwestycja w przyszłość

Warto wykorzystać czas nauki zdalnej do wdrożenia nauczycieli i uczniów do sprawnego korzystania z narzędzi i technologii internetowych, które są niezbędne dla funkcjonowania we współczesnej rzeczywistości informacyjnej i technologicznej. Narzędzia te były dotąd niesłusznie traktowane przez szkoły „po macoszemu”, a przecież są niezwykle potrzebne uczniom do prawidłowego funkcjonowania na rynku pracy. Uczeń, wykorzystując do nauki system nauczania zdalnego, jednocześnie uczy się wykorzystywać technologię, pracować w oparciu o szeroki wachlarz oprogramowania i zdobywa kompetencje pozwalające mu na swobodę pracy w nowym środowisku. Nauczyciel natomiast przełamuje wreszcie utarty stereotyp zacofanego i zagubionego pod stosem książek belfra, wchodzi w świat ucznia i ma szansę stać się jego drogowskazem na tym nowym polu. Zadaniem szkoły jest przygotowanie ucznia do funkcjonowania w nowoczesnym społeczeństwie informacyjnym, życzymy więc Państwu udanych wyborów dobrego systemu do wspierania nauki zdalnej.